Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ile Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu (BTK) tarafından ortak olarak hazırlanan ve 01.08.2019 tarih 30849 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamında Sunumu Hakkında Yönetmelik ile internet üzerinden radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın yapılması lisans alınması şartına bağlanmıştır. Yönetmelik, radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunan özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşları ve hizmetlerin iletimini sağlayan platform işletmecilerini kapsama almakla birlikte, bireysel iletişim hizmetleri ile bu hizmetlere yalnızca yer sağlayan gerçek ve tüzel kişileri kapsamın dışında tutmuştur.
Lisans işlemleri ve şartları
Yönetmeliğe göre, şartları sağlamaları halinde radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet üzerinden sunmak isteyen medya hizmeti sağlayıcılara internet ortamında radyo yayını sunmak için talepte bulunanlara internet yayın lisansı, internet ortamından yayım hizmeti sunmak isteyen platform işletmecisi kuruluşlara ise internet ortamından yayın iletim yetkisi verilecektir. Aynı hizmet sağlayıcı ancak bir radyo, bir televizyon ve bir isteğe bağlı yayın hizmeti sunabilecek ve tüm bu hizmetler için ayrı ayrı lisans almakla yükümlü olacaktır. Yönetmelikle karasal, uydu vb. yayınlar için lisans sahibi olan medya kuruluşlarına internet ortamında yayın yapmaları için ücretsiz lisans alma imkanı tanınmış ancak bu hak internet ortamında yapılacak yayının mevcut yayınla eş zamanlı ve değişiklik yapılmadan gerçekleştirilmesi şartına bağlanmıştır. Ayrıca söz konusu kuruluşların isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak istemeleri halinde İNTERNET-İBYH yayın lisansı almaları gerekecektir.
Ayrıca Yönetmelik kapsamında yayın hizmetlerini internet ortamından sunmak ve sunmaya devam etmek isteyen yabancı medya hizmet sağlayıcıları da Türkiye Cumhuriyeti'nin yetki alanı kapsamındaki diğer işletmeler gibi internet ortamından yayın lisansı veya yayın iletim yetkisi almak zorunda olacaktır. Buna göre, içerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunmasına rağmen, Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu Üst Kurulun görev alanına ilişkin uluslararası antlaşmalar ve 6112 sayılı Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcıları veya platform işletmecileri, internet ortamından Türkçe olarak Türkiye’ye yönelik yayın yapan veya yayın dili Türkçe olmamakla birlikte Türkiye’ye yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren yayın kuruluşları da internet ortamındaki yayınlarına devam edebilmek için Türkiye Cumhuriyeti Devletinin yargı yetkisi altındaki diğer kuruluşlar gibi Üst Kuruldan internet ortamından yayın lisansı, bu kapsamdaki platform işletmecilerinin de internet ortamından yayın iletim yetkisi almak zorunda olacaktır. Söz gelimi şirket merkezi Hollanda'da olan Netflix adlı şirket, lisans almak için Türkiye'de şirket kurmak yükümlülüğü altında olacaktır.
Yayın lisansı ve yayın iletim yetkisi başvurusu
İnternet ortamında yayın lisansı, münhasıran radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak amacıyla Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulan anonim şirketlere, İnternet ortamından yayın iletim yetkisi ise Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulan limited veya anonim şirketlere verilecektir. Gerçeğe aykırı beyanda bulunulması halinde başvurular geçersiz sayılacak, kabul edilen başvurular iptal edilecek olup gerçeğe aykırı beyan ya da belge sunduğu tespit edilenler hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanmak üzere Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağı hükme bağlanmıştır.
İdari ve Adli Yaptırımlar
İnternet ortamında yayın lisansı olmaksızın yayın hizmeti sunulduğunun tespiti halinde ilgili medya hizmet sağlayıcı kuruluşun URL adresi Üst Kurul’un internet sitesinde duyurularak 72 saatlik süre içerisinde başvuru dilekçesi ve eki taahhütname ile 3 aya tekabül eden lisans ücretinin yatırılması halinde internet ortamındaki yayınlara 3 ay süre ile RTÜK tarafından izin verileceği, bu süre içerisinde lisanslama işlemlerinin tamamlanmaması halindeyse yine 3 aya tekabül eden lisans ücretinin yatırılması şartıyla yayınlarına bir 3 ay daha devam edebilmesi için izin verileceği ihtar edilecektir.
İnternet ortamında yayın iletim yetkisi bulunmaksızın yayın hizmeti sunulduğunun tespiti halinde ise ilgili medya hizmet sağlayıcı kuruluşun ve internet platform işletmecisinin URL adresi Üst Kurul’un internet sitesinde duyurularak 72 saatlik süre içerisinde başvuru dilekçesi ve eki taahhütname ile 3 aya tekabül eden lisans ücretinin yatırılması halinde internet ortamındaki yayınlara 3 ay süre ile RTÜK tarafından izin verileceği, bu süre içerisinde lisanslama işlemlerinin tamamlanmaması halindeyse yine 3 aya tekabül eden lisans ücretinin yatırılması şartıyla yayınlarına bir 3 ay daha devam edebilmesi için izin verileceği ihtar edilecektir.
Verilen sürelerin sonunda internet yayın lisansı ve internet ortamından yayın iletim yetkisi bulunmayanlar, başvuru talebini içeren dilekçe ile birlikte taahhütname sunmaz ve 3 aya tekabül eden lisans ücretini yatırmaz, ilgili içerik çıkarılmaz ise içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi süreci ile birlikte ilgili kuruluşların yetkilileri hakkında yasal işlemler başlatılacaktır.
Yayın Lisans ve Yayın İletim Yetkilendirme Ücreti
İnternet ortamında yapılan yayın lisans ücretleri İNTERNET-RD yayın lisansı ücreti için 10.000 TL, İNTERNET-TV yayın lisansı ücreti için 100.000 TL, İNTERNET-İBYH yayın lisansı ücreti içinse 100.000 TL olarak belirlenmiştir. Yayın hizmetlerini abone ve/veya kullanıcılara ücret karşılığında ve koşullu erişim yoluyla sunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yıllık net satışlarının binde beşini izleyen yılın Nisan ayı sonuna kadar Üst Kurula ödemeleri şartı getirilmiştir. İnternet ortamından yayın iletim yetkilendirme ücreti ise yıllık 100.000 TL olarak belirlenmiş olup koşullu erişim sağlayan internet yayın platform işletmecileri bu ücrete ilave olarak, yıllık net satışlarının binde beşini, izleyen yılın Nisan ayı sonuna kadar Üst Kurula ödeyeceklerdir.