Piyasalarda yaşanan durgunluk artarak devam ederken bankaların altın, dolar ve diğer döviz türevi hesaplarda yapılan çekim işlemlerinden komisyon almaya başladığını öğrendik.

Örneğin; 1 ay önce A kişisinin dövizini bir bankanın altın hesabına yatırdığını varsayalım. Banka, döviz yatırırken mevcut olmayan bir komisyon ödemesini, A kişisi dövizini çekmeye kalktığında tahsil ediyor. Bu haksız uygulama kişinin rızası ve onayı dışında bankaya yapılan ödeme anlamı taşıyor. Hal böyle olunca insanlarda kandırıldıklarını ve aldatıldıklarını hissediyorlar.

Banka, altın hesabı için kişi ile sözleşme yaparken zımni olarak komisyon alınmayacağı konusunda anlaşıyor. Ancak daha sonra banka bu sözünden cayarak komisyon almaya başlıyor.

Bu noktada komisyonsuz yapılan sözleşmeler feshedilmeden, komisyon onayı alınan yeni sözleşmeler yapılmadan bu komisyonların alınması hukuki değildir ve iadesi gerekir.

Bankalarda altın, dolar ve diğer döviz türevi hesaplar açanların paralarını çekerken karşılaştıkları komisyon ödemelerine karşı hukuki olarak haklarını korumaları gerekmektedir.

Bu tür banka uygulamaları geçmişte de oldu. Ve bankalara karşı bireyler hukuki haklarını korudukları için bu uygulamalardan dönüldü.

  • Bankaların Fiziki Döviz Çekim Komisyonuna Karşı Mevcut Yasal Dayanaklar

Konuya ilgili mevzuat ve yasal çerçevede bakacak olursak, nakit döviz, dolar ve altın hesabı komisyonlarının banka tarafından alınabilmesi için öncelikle bireyin onayının alınması zorunludur; İlgili Tebliğ;

Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ 5.3; “Sözleşmeler kapsamında ücret alınabilecek her bir ürün veya hizmet için finansal tüketicinin onayının alınması zorunludur … Kuruluşlar tarafından finansal tüketicinin onayının alındığı ispat edilemediği takdirde, onay alınmamış sayılır.” şeklindedir.

Merkez Bankası’nın yayımladığı Talimat 2.c; “Sözleşmeler kapsamında ücret alınabilecek her bir ürün veya hizmet için finansal tüketicinin onayının alınması zorunludur. Sözleşmede ücreti belirlenmiş olan ürün ve hizmetler haricinde bir ürün veya hizmetin kuruluşlar tarafından ücret karşılığı verilebilmesi için işlemin gerçekleştirildiği alanın yapısına uygun bir şekilde, finansal tüketiciye işlem öncesinde ücrete ilişkin bilgi verilmesi ve finansal tüketicinin onayının alınması gerekmektedir. Kuruluşlar tarafından finansal tüketicinin onayının alındığı ispat edilemediği takdirde, onay alınmamış sayılır.” şeklindedir.

Tüm bu nedenlerle bankaların keyfi olarak bireyin bilgisi ve onayı dışında aldıkları komisyonu bir an önce iade etmeleri ve bu uygulamadan vazgeçmeleri gerekmektedir. Aksi halde bireylerin kanuni yollara başvurmaları durumunda bankaların komisyonu iade etmeleri cebri icraya varan yollarla mümkün olacaktır.

  • Bankaların Fiziki Döviz Çekim Komisyonuna Karşı Başvurulacak Hukuki Yollar

10.390,00-TL’nin altında komisyon ödemelerinde görevli olan Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılacaktır. Altın, dolar ve diğer döviz çekimlerinden alınan komisyonların 10.390,00-TL’yi geçmesi durumunda, kişiler önce zorunlu arabuluculuk başvurusu yapacak akabinde mahkemeye olayı intikal ettireceklerdir.

Av. Akif ÇİMEN